Blok filmowy - reportaże i filmy dokumentalne TVP Polonia.

PIĄTEK godz 12.00 - 14.45

„My wszyscy są Polacy"

reż. J. Ziółkowska

Film został zrealizowany w tym roku na rumuńskiej Bukowinie. Tamtejsza Polonia przybyła na te tereny jeszcze za czasów Austro-Węgier. Niedaleko Suczawy mieszkają potomkowie polskich chłopów z biednych wsi regionu małopolskiego ( głównie okolic Rzeszowa) oraz górale czadeccy, którzy zamieszkują górzyste tereny północnej Bukowiny w takich wsiach jak min. Poliana Mikuli, Nowy Sołoniec. Bukowina nazywana jest rumuńską Szwajcarią, ponieważ zamieszkuja ja przeróżne narodowości, żyjące ze sobą w zgodzie i tolerancji. Do czasów współczesnych Polonia zachowała piekny język i odrębność kulturową także z racji wyznania są katolikami natomiast Rumuni, Ukraincy są prawosławni.

'20 min

"Na Orawie biją dzwony "

reż. K. Kubiak

Film o horyzoncie dźwiękowym tradycyjnych mieszkańców Orawy. O roli dzwonnic odpędzających burze, o dzwoniarzach, którym wieś płaciła za ich wydajną pracę, o aspekcie religijnym dzwonienia. Ciekawa i wielowątkowa opowieść.

'29 min

„Gdzie są nasi?"

reż. K. Kubiak

Opowieść osadzona w realiach Bukowiny rumuńskiej, i wsi polskich położonych nieopodal siebie. Film o odkrywaniu, nazywaniu i pracy nad własną tożsamością narodową i etniczną. Piłka nożna staje się tutaj świetnym pretekstem, aby ukazać próbę radzenia sobie z podwójną tożsamością. Tu naprawdę trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie - gdzie są nasi - kim oni są, a także kim jestem ja sam i moja rodzina? Nie uda się umknąć przed zakreśleniem własnej tutejszości i odniesieniem jej do ojczyzny przodków. I wreszcie to ostatnie pytanie o granice mojej własne ojczyzny i o jej podwójność. Jak to możliwe?

'30 min

„Ciocia Leoncia i inni"

reż. K. Kubiak

Nowy Sołoniec to polska wieś w Rumunii. Osadnictwo to należy do najbardziej niezwykłych przykładów zachowania polskiej tożsamości, wiary i języka przez izolowaną grupę, która 200 lat wcześniej przybyła na obce terytorium. W tej gęsto zaludnionej wsi żyją prości lecz zarazem barwni ludzie. Jedną z takich osób jest właśnie „ciocia" Leoncia - niezwykła i charyzmatyczna osoba. To ona przez lata, bezinteresownie zajmowała się Domem Polskim w tej wiosce. Próba odpowiedzi na pytania : kim jesteś? Kim są twoi krewni? Co to jest ojczyzna? Gdzie są twoi najbliżsi? Bo też rodziny miejscowych porozjeżdżały się po całym świecie.

Fragmenty codziennego życia cioci Leonci i jej sąsiadów. Codzienna krzątanina. Próba opisu

Fenomenu polskości który nie ma swojego odpowiednika w całej Europie.

'29 min

„W Pleszy"

reż. K. Kubiak

Plesza to jedyna polska wieś na rumuńskiej Bukowinie położona na górskim stoku. Podobno w początkach XIX wieku, przybyli z czadeckiego górale osiedlili się pod Czerniowcami, ale nieprzyzwyczajeni do życia na równinie poprosili o inną lokalizację swojej wioski. Tak powstała Plesza. Obecnie 98% tamtejszej ludności przyznaje się do polskiego pochodzenia. Opowieśc o życiu codziennym, osadzonym w egzotycznej codzienności wśród rumuńskich sąsiadów.

'27 min

„Ballada o straszliwej zbrodni na Makowej górze "

reż. K. Kubiak

Niesamowita opowieść o wydarzeniach, które posłużyły do napisania tej dziadowsko, straganiarskiej pieśni, kiedy to młody chłopak mieszkający na Makowskiej Górze wymordował swoją rodzinę. Milicja i UB wydało pocztówki z ofiarami zbrodni. Ta wstrząsająca historia opowiadana jest do dziś przez starszych ludzi a w epoce dancingów melodia Makowskiej góry grana była w okolicznych remizach.

'30 min

SOBOTA 12.00 - 14.45

"Łemkowyna"-

reż K. Kubiak

Opowieść Stanisława i Opowieść Stefanii. Trochanowscy, założyciele zespołu Łemkowyna snują opowieść o jego powstaniu , o czasach powojennych i wysiedleniu o marzeniach zbudowania wspaniałej grupy muzyczno tanecznej, o małej ojczyźnie i o miłości do niej ale też chyba ona? - o chęci rzucenia tego wszystkiego, kiedy już nie mogła wytrzymać tych tłumów ludzi przyjeżdżajacych napróby zespołu i przez wiele dni mieszkających pod ich dachem.

'25 min

"Łemkowskie rozmowy"

reż. K. Kubiak

Próba odpowiedzi na pyanie „Jak to jest być Łemkiem?" Co teraz dzieje się z językiem, wyznaniem. Za czym się tęskni - jedni za bajeczną, nieistniejącą już Łemkowyną, inni za miejscowością swego dzieciństwa, gdzieś pod Przemkowem czy Legnicą. Łemko to właściwie kto? O stosunku do Polaków i Ukraińców.

'28 min

"Portret (nie)jednej wioski"

reż. K. Kubiak

Wieś rozdzielona granicą... Cerkiew została po polskiej stronie, cmentarz po ukraińskiej. Cerkiew jest opuszczona zarówno ta w Żmijowiskach jak i w Wólce Żmijowskiej. Mieszkańcy opowiadają jak było zaraz po wojnie. Jak ten co strzelał do "ukraińskiego" krzyża został pokarany, próbują wyjaśnić jak mogło dojść do takich mordów i jak z tym

teraz żyć. Przypatrują się temu pozostawieni w cerkwiach święci. Muzyka cerkiewna przez większość filmu pod koniec muzyka łacińska. W filmie tym ważniejsze jest to, co nie zostało powiedziane, niż to co powiedziano.

'29 min

"Serencza"

reż. K. Kubiak

Prezentacja zespołu łemkowskiego. Melodie grane są w 2. miejscach- na spotkaniu w Gorlicach i podczas "watry na czużyni" w Michałowie. Ilustracją rozmaite okoliczności przyrody, krajobrazu i architektury łemkowskiej.

'22 min

„Język modlitwy"

reż. K. Kubiak

Film przedstawi Polaków z Podola, będących dzisiaj mniejszością narodową, religijną i społeczną w okolicach Czortkowa w dawnym województwie tarnopolskim. Reportaż będzie próbą refleksji nad językiem polskim i fenomenem jego zredukowania do sfery liturgicznej. Dlaczego język będący dawniej „mową domową" ukrył się w postaci pisanej bądź występuje w modlitwie i nabożeństwie? Dlaczego używany jest biernie; można w nim czytać, ale z mówieniem już gorzej, można po polsku umieścić inskrypcję na nagrobku, ale z użyciem czynnym nie jest już tak łatwo? Próba odpowiedzi na pytanie na ile wyznanie stanowi o przynależności narodowej? I w czyjej opinii? Czy tylko sąsiadów, czy tez samych wyznawców? A jeśli tak, to co na to kościół?

'26 min