Rezolucja uczestników seminarium naukowego

„Transgraniczny dialog kultur polskiej i ukraińskiej”

 Ulhówek, 27 sierpnia 2004 roku

My, uczestnicy seminarium, mając świadomość wspólnoty dziejów i wspólnych ofiar, mając świadomość faktu, że wielokrotnie naszymi losami kierował ktoś trzeci, mając świadomość wielkiego bogactwa duchowego tej ziemi i wielkich potrzeb, które się z tym wiążą. Zwracamy się do organizacji społecznych i organów władzy Rzeczpospolitej Polskiej oraz Ukrainy, zwracamy się do wszystkich ludzi dobrej woli reprezentujących środowiska lokalne, do organizacji, stowarzyszeń i kościołów z rezolucją, dotyczącą rozwoju terytoriów przygranicznych.

Uczestnicy seminarium uzgodnili, iż terytoria przygraniczne zostały najbardziej doświadczone przez dyktat historii i znalazły się w sytuacji obszaru przygranicznego często wbrew woli ich mieszkańców. Status taki miał swoje negatywne i pozytywne skutki. Do tych pierwszych zaliczyć można oddalenie od ośrodków życia społecznego, ograniczenie swobody przemieszczania się, utrwalanie stereotypów społecznych i narodowych. Do skutków pozytywnych zaliczyć należy bliskie sąsiedztwo innych kultur, możliwość kultywowania specyfiki regionów. Pogranicze polsko-ukraińskie wskutek czystek etnicznych XX wieku stało się miejscem nie współistnienia lecz konfrontacji i obecnie potrzebuje długotrwałej rehabilitacji.

W obecnym czasie obszary przygraniczne przeżywają nie najlepszy okres: z peryferii Polski stały się peryferiami Unii Europejskiej. W tym właśnie najmocniej przejawiają się negatywne strony wejścia Polski do Unii, - nie do końca zlikwidowano skutki istnienia gospodarstw PGR, producenci towarów w dużej mierze uzależnieni są od dyktatu zagranicznej polityki gospodarczej, nie stworzono alternatywnych możliwości zarobkowania, młodzież w szybkim tempie opuszcza tereny wiejskie.

Zasadnicza konkluzja teoretyczna, wypływająca z seminarium zawiera się w tezie, iż fenomen granicy w swej istocie jest pojęciem względnym a właściwy jego odbiór możliwy jest w kontekście społeczności i inicjatyw lokalnych. Mówić należy o pograniczu jako przejściowej strefie buforowej, która w innych okolicznościach byłaby pełnowartościową, nie zaś peryferyjną i ograniczoną jedynie do linii podziału.

Uczestnicy seminarium uznają, że w celu przełamania negatywnych skutków podziału, zaszłości historycznych, zastoju ekonomicznego i mentalnościowego, należy: